Homo-sapiens Hakları (Episode 1)

İnsan Hakları Evrensel Bildirisi, 10 Aralık 1948 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edildi. Sen, ben, o, biz, siz, onlar; hepimiz için geçerli olduğu söylenen bildiriyi okuduğumuzda, dünya nüfusunun büyük bir bölümü için maddelerin hiçbir gerçekliğinin olmadığının farkına varıyoruz. Üzerinde UN yazan tanklarını ekmek yapmak için un taşımaya değil, strateji için trajedi yaratmaya gönderen Birleşmiş Milletler’den daha fazlası da beklenemezdi zaten...

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

Madde 1: Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdanla donatılmışlardır, birbirlerine kardeşlik anlayışıyla davranmalıdırlar.

Durum 1: Sadece G-20 ülkelerinde ve zengin bir ailede doğanlar, yaşamak için gençliklerini çalışmakla heba etmeyecekleri ve iktidarlardan baskı görmeyecekleri için özgür; patronları, kocaları ve kendilerinden daha zengin olanlar tarafından aşağılanmayacakları için onurlu doğarlar. Sadece azınlık, yoksul ve kadınların dışında kalanlar eşit haklara sahiptirler. Akıl ve vicdanla donatılmışlardır, bu sebeple birbirlerine savaş açmakla yükümlüdürler.

Madde 2: 1. Herkes ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal ya da başka türden kanaat, ulusal ya da toplumsal köken, mülkiyet, doğuş veya başka türden statü gibi herhangi bir ayrım gözetilmeksizin, bu Bildirgede belirtilen bütün hak ve özgürlüklere sahiptir.
                2.  Ayrıca, bağımsız, vesayet altında ya da kendi kendini yönetemeyen ya da egemenliği başka yollardan sınırlanmış bir ülke olsun ya da olmasın, bir kişinin uyruğu olduğu ülke ya da memleketin siyasal, hukuksal ya da uluslararası statüsüne dayanarak hiçbir ayrım yapılamaz.

Durum 2: 1. Herkes ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal ya da başka türden kanaat, ulusal ya da toplumsal köken, mülkiyet, doğuş veya başka türden herhangi bir statüye sahip olduğu takdirde, kendi statüsünde olmayanları hor görme, aşağılama ve tahakküm altına alma hakkına ve bu Bildirgede belirtilen diğer bütün hak ve özgürlüklere sahiptir.

                2. Ayrıca, sömürge, vesayet altında, kendi kendini yönetemeyen ya da egemenliği başka yollardan sınırlanmış bir ülkede doğan kişiler, uyruğu oldukları ülke ya da memleketin siyasal, hukuksal ya da uluslararası statüsü sebebiyle bombalanma, yoksul bırakılma, iç çatışmaya sürüklenme gibi cezalara çarptırılırlar.

Madde 3: Herkesin yaşama hakkı ile kişi özgürlüğü ve güvenliğine hakkı vardır.

Durum 3: Töreleri çiğnemeyen, resmi ideolojiden farklı bir görüşü dile getirmeyen ve ülkesinin bölünmez bütünlüğüne, yasalarına, yöneticilerine karşı çıkmayan herkesin yaşama hakkı ile savaş durumu dışında kişi güvenliğine hakkı vardır. (Kolluk kuvvetleri, mafya ve devletin gizli örgütlerinin bu hakkı çiğneme hakkı vardır)

Madde 4: Hiç kimse, kölelik ya da kulluk altında tutulamaz; her türden kölelik ve köle ticareti yasaktır.

Durum 4: Kadınların ev içindeki, işçilerin iş yerindeki, ırgatların tarladaki ve askerlerin ordudaki kölelikleri dışında hemen hemen hiç kimse kölelik ya da kulluk altında tutulamaz, ücreti ödendiği sürece her türden kölelik ve köle ticareti yasalar tarafından teminat altındadır.

Madde 5: Hiç kimseye işkence ya da zalimce, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele ya da ceza uygulanamaz.

Durum 5: Siyasi tutuklular, fikir suçluları ve örgüt üyeliğinden yargılananlar dışında, bir de hükümetlerinin emriyle savaşa gönderilenler dışında, bir de ev hanımları var tabi, unutmadan komünistler, sosyalistler, anarşistler, anti-emperyalistler, anti-faşistler, anti-kapitalistler, anti otoriterler gibi kişiler dışında hiç kimseye demeyelim de çoğu kişiye işkence ya da zalimce, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele ya da ceza uygulanamaz.

Madde 6: Herkesin, nerede olursa olsun, yasa önünde bir kişi olarak tanınma hakkı vardır.

Durum 6: Herkesin, nerede olursa olsun, yasa önünde bir kişi olarak tanınma hakkı olsa da durum 5te sıralananlar karşısında yasalar görmezden gelinebilir, sonuçta ortada yasa olmayacağından yasa önünde de bir kişi olarak bulunamazlar eki eki.

Madde 7: Herkes yasa önünde eşittir ve ayrım gözetilmeksizin yasa tarafından eşit korunmaya hakkı vardır. Herkes, bu Bildirgeye aykırı herhangi bir ayrımcılığa ve ayrımcı kışkırtmalara karşı eşit korunma hakkına sahiptir.

Durum 7: Herkes yasa önünde eşittir ve ayrım gözetilmeksizin yasa tarafından eşit korunmaya hakkı vardır. İstisnalar için bkz: durum 5, durum 6. İstisnaların kaideyi bozmayacağı bu Bildirgede kabul edilmiştir.

Madde 8: Herkesin anayasa ya da yasayla tanınmış temel haklarını ihlal eden eylemlere karşı yetkili ulusal mahkemeler eliyle etkin bir yargı yolundan yararlanma hakkı vardır.

Durum 8: Yetkili ulusal mahkemeler bazı durumlarda, birinin anayasa ya da yasayla tanınmış temel haklarını ihlal edenleri, iyi bir avukat tutulması şartıyla masum ilan edebilir, suçu zaman aşımına uğratabilir ya da delilleri karatabilir.

Madde 9: Hiç kimse keyfi olarak yakalanamaz, tutuklanamaz ve sürgün edilemez.

Durum 9: Hiç kimse kendi keyfi için yakalanamaz, tutuklanamaz ve sürgün edilemez.

Madde 10: Herkesin, hak ve yükümlülüklerinin belirlenmesinde ve kendisine herhangi bir suç isnadında bağımsız ve yansız bir mahkeme tarafından tam bir eşitlikle, hakça ve kamuya açık olarak yargılanmaya hakkı vardır.

Durum 10: Herkesin, hak ve yükümlülüklerinin belirlenmesinde ve kendisine herhangi bir suç isnadında, bulabilirse bağımsız ve yansız bir mahkeme tarafından tam bir eşitlikle, hakça ve kamuya açık olarak yargılanmaya hakkı vardır. Bağımsız ve yansız bir mahkeme bulamaz ise, mahkemenin bağımsız ve yansız olmadığını iddia edemez.

Madde 11: 1. Kendisine cezai bir suç yüklenen herkesin, savunması için gerekli olan tüm güvencelerin tanındığı, kamuya açık bir yargılanma sonucunda suçluluğu yasaya göre kanıtlanıncaya kadar suçsuz sayılma hakkı vardır.
                  2. Hiç kimse, işlendiği sırada ulusal ya da uluslararası hukuka göre suç oluşturmayan herhangi bir fiil yapmak ya da yapmamaktan dolayı suçlu sayılamaz. Kimseye, suçun işlendiği sırada yasalarda öngörülen cezadan daha ağır bir ceza verilemez.

Durum 11: 1. Kendisine cezai bir suç yüklenen herkesin, savunması için gerekli olan tüm harcamaları yapmaya hakkı vardır, kişi kamuya açık bir yargılanma sonucunda suçluluğu yasaya göre kanıtlanıncaya kadar suçsuz sayılsa bile tutuklu bulundurulabilir ve şüpheli sıfatıyla baskı altında tutulabilir.

                   2. Hiç kimse, işlendiği sırada ulusal ya da uluslararası hukuka göre suç oluşturmayan herhangi bir fiil yapmak ya da yapmamaktan dolayı suçlu sayılamasa bile mahkemelerde süründürülebilir. Kimseye, suçun işlendiği sırada yasalarda öngörülen cezadan daha ağır bir ceza verilemez, bu yüzden darbeciler genelde hemen yasaları değiştirirler, ne yaparlarsa ondan sonra yaparlar ki, bu da Bildirge tarafından güvence altına alınmıştır.

Madde 12: Hiç kimsenin özel yaşamına, ailesine, evine ya da yazışmasına keyfi olarak karışılamaz, onuruna ve adına saldırılamaz. Herkesin, bu gibi müdahale ya da saldırılara karşı yasa tarafından korunma hakkı vardır.

Durum 12: Devlet şüphelendiği kişilerin özel yaşamını kullanarak onlara şantaj yapabilir, ev telefonlarını, aile bireylerinin telefonlarını dinleyip kişisel yazışmalarını izleyebilir. Bu gibi müdahale ya da saldırılara karşı herkes istediği yere başvurabilir, kimi kime şikâyet ediyo’sun?

Madde 13: 1. Herkesin, her Devletin sınırları içinde seyahat ve oturma özgürlüğüne hakkı vardır.
                  2. Herkes, kendi ülkesi de dahil, herhangi bir ülkeden ayrılma ve o ülkeye dönme hakkına sahiptir

Durum 13: 1. Parasını ve gerekli evraklarını (4 adet vesikalık fotoğraf, çalıştığınız kurumdan alacağınız, çalıştığınızı belgeleyen bir yazı, maaş bordronuz, banka cüzdanlarının asılları, üzerinize kayıtlı bulunan gayrimenkul, banka hesabınız vb. fotokopileri, ev hanımları için eşlerinin adına düzenlenmiş olan yukarıdaki evraklar, öğrenciler için okullarından alacakları öğrenci belgesi, nüfus cüzdanın aslı ve fotokopisi, ayrıca vize için gerekli bazı diğer belgeler) tamamlayan ve yurtdışı çıkış yasağı bulunmayan herkesin, her Devletin sınırları içinde seyahat ve oturma özgürlüğüne hakkı vardır.

                  2. Vatandaşlıktan çıkarılanlar, vize alamayanlar ve giriş yasağı konanlar hariç herkes, kendi ülkesi de dahil herhangi bir ülkeden ayrılma ve o ülkeye dönme hakkına sahiptir. Gerekli belgeler için bkz: durum 13.

Madde 14: 1. Herkesin, sürekli baskı altında tutulduğunda, başka ülkelere sığınma ve kabul edilme hakkı vardır.
                   2. Gerçekten siyasal nitelik taşımayan suçlardan kaynaklanan ya da Birleşmiş Milletlerin amaç ve ilkelerine aykırı fiillerden kaynaklanan kovuşturma durumunda, bu hak ileri sürülemez.

Durum 14: 1. Herkesin, sürekli baskı altında tutulduğunda, başka ülkelere sığınma ve kabul edilme hakkı vardır. Bu durumda devletin herkesi sürekli baskı altında tutma hakkı vardır. Ya sev ya terk et.

                    2. Gerçekten siyasal nitelik taşımayan suçlardan kaynaklanan ya da Birleşmiş Milletlerin amaç ve ilkelerine aykırı fiillerden kaynaklanan kovuşturma durumunda, bu hak ileri sürülemez. Kişi yine de iltica etmek istiyorsa, bulunduğu ülke çıkmasına izin vermiyor, başka ülkeler de siyasi olmadığı için kabul etmiyorsa, kişi apışıp kalma hakkına sahiptir.

Madde 15: 1. Herkesin bir ülkenin yurttaşı olmaya hakkı vardır.
                   2. Hiç kimse keyfi olarak uyrukluğundan yoksun bırakılamaz, kimsenin uyrukluğunu değiştirme hakkı yadsınamaz.

Durum 15: 1. Herkes bir ülkenin vatandaşı olmak, en az bir hükümetin yasalarına uymak zorundadır.

                   2. Bazı kişiler devletin keyfini kaçırdığı için vatandaşlıktan çıkarılabilir, bu durumda hemen başka bir ülkenin yasalarına uyma zorunluluğuyla karşı karşıya kalır. Kimse başıboş bırakılmaz.


(yazının devamı için TIKLAYIN)